Door C.G. van Kralingen
Het werk van de puriteinen is voor ons, aan het eind van de twintigste eeuw, nog steeds van groot belang. Ook in Groot-Brittannië, de bakermat van het puritanisme, zijn mensen te vinden die hen hoog in het vaandel hebben staan. We nemen een bijdrage over van ds. Geoffrey Thomas die de actualiteit van het puritanisme bevestigt. Geoff Thomas is al meer dan 25 jaar predikant van de Alfred Place Baptist Church in Aberystwyth in West-Wales. Hij is mederedacteur van het Banner of Truth Magazine en Evangelical Times en is een veelgevraagd spreker.
Onderstaand artikel is verschenen in Grace van aug./sept. 1998 en vertaald door C.G. van Kralingen.
Puritanisme
Eén van de grootste behoeften van onze tijd is een opleving van het puritanisme. Wat zou dit een krachtig middel tot eenheid en zegen kunnen zijn! Toen ik mijn bediening als predikant begon, was het mijn doel om een gemeente te vestigen die de gehele raad Gods zou liefhebben en de troost en kracht daarvan met vreugde zou ervaren. Dat zou ons ertoe leiden om iedere groepering die ook het puritanisme en een praktisch calvinisme onderschrijft, te steunen naar ons beste inzicht en in de weg van Gods voorzienigheid. We geloofden dat er slechts sprake zou kunnen zijn van reformatie als er een dergelijke levendige theologie zou zijn. De verhoudingsgewijze zeldzaamheid daarvan nu na 33 jaar is als een barometer die de blijvende zwakte van het Britse christendom aangeeft.
Definities
Om vast te stellen wat ik onder puritanisme versta, moet ik teruggaan in de tijd. We kunnen ons niet onttrekken aan de betekenis van de geschiedenis en van de lessen die we hebben geleerd. Ik zou willen beginnen met de grote ‘sola's' van de Reformatie:
Behoud door genade alleen, door het geloof alleen, in Christus alleen, uit de Schriften alleen en tot eer van God alleen
Dit werkelijk te bevatten heeft enorme gevolgen.
Of neem nu de bekende drie hoofdmotieven in de bijbelse openbaring:
Schepping, val en verlossing
De schepping van de wereld en van de mens in de eerste twee hoofdstukken van Genesis en de val van de mens in hoofdstuk drie zijn essentiële historische gebeurtenissen die de achtergrond vormen van de geschiedenis van de verlossing in het vervolg van de bijbel. De theologie van de Reformatie ontwikkelde zich verder en kreeg een pastoraal en evangelistisch focus toen het verrijkt werd door de puriteinen in de daarop volgende eeuw.
Dan zijn er ook nog de vijf hoofdpunten van het calvinisme, een samenvatting van de cruciale thema's van het evangelie:
De totale verdorvenheid van de mens, Gods onvoorwaardelijke verkiezing, een verzoening die zich beperkt tot de redding van het enorme aantal mensen die samen het volk van God zijn, Gods onweerstaanbare genade die degenen redt die Hij zou verlossen en de volharding van die mensen
Maar er was nog veel meer dan alleen deze leerstellingen. Ik denk aan de totaalvisie op het leven als christen, omdat God van alles in het puritanisme het middelpunt is. Dit doordrong het denken van die predikers: het visioen van God dat Jesaja kreeg in hoofdstuk 6 en deze Heere die spreekt in hoofdstuk 40. Als iets van deze heilige, machtige God ervaren wordt, dwingt het de mensen uit te roepen: "Zie uw God!". Mannen door God geroepen om Zijn dienaren te zijn, hebben hier iets van gezien.
Zulke mannen prediken de wet van God tot hun hoorders om hen te laten ontdekken dat zij zondaren zijn, die barmhartigheid nodig hebben. Tegelijkertijd met de wet verkondigen zij de oneindigheid van de liefde van Christus om christenen te motiveren om Zijn geboden te houden.
De puriteinen presenteren heel de Christus aan heel de mens:
Hij is profeet, priester en koning. De puriteinen scheiden deze ambten niet, zodat het belang van het belijden een discipel van de Heere te zijn, duidelijk is, en de mens de kosten ervan kan inschatten
Andere typische kenmerken van het puritanisme zijn:
Een krachtige oproep tot bekering.
De zegeningen van een geloofszekerheid, die op de proef is gesteld. Deze geloofszekerheid wordt gesterkt door de beloften van God, die door het werk van de Heilige Geest tot een realiteit worden.
De kenmerken van een geheel veranderd leven en het innerlijk getuigenis van de Heilige Geest.
God, die zijn kinderen bewaart, wat openbaar wordt in hun volharding in geheiligde en liefdevolle gehoorzaamheid.
Er is ook eerbied, verootmoediging en godvrezendheid in de puriteinse eredienst waarvan de prediking de climax vormt. Hun lofzangen reflecteren een theologie die alle eer aan God geeft en niet aan menselijke organisatie.
Het puritanisme legt consequent de nadruk op het bovennatuurlijke, vooral op het punt van het handelen van God met de ziel van de mens. Er is sprake van een directe confrontatie: de ziel die van alle beschutting ontdaan is, ontmoet de levende God; en een diep ontzag dringt door tot alles wat in de kerk wordt gezegd en gedaan. We worden gefascineerd door een dergelijk werk van genade.
Het cruciale punt in het conflict met Rome was en blijft het Woord ‘alleen'. Rome gelooft in redding door genade en aanvaardt de apostolische geloofsbelijdenis, maar in de visie van Rome komt de genade tot ons door middel van de instrumenten van haar vele sacramenten. Het puritanisme gaat een andere weg dan Rome en dan het Lutheranisme en Anglicanisme. Het is totaal gericht op de bovengenoemde ‘sola's'. Dat is de reden waarom we geloven in de speciale roeping en de gave van de prediker en in de eenvoud van de eredienst. Daarom verwerpen we alle pragmatische vormen van evangelisatie. Dat is ook waarom veel moderne liederen en het gebruik van toneelgroepen een goed verstaan van genade juist verhinderen. De implicaties van een puriteinse visie op het christelijk leven en op de verzamelde gemeente zijn enorm.
Onderdeel van een beweging
Ik geloof dat deze overtuigingen het gehele spectrum van het bijbels christendom omvatten. De ambities van een jonge prediker om te leven uit deze overtuiging zijn en blijven een nobel streven: je leven te gebruiken om te werken aan een herontwaken van een ‘bevindelijk' calvinisme. Ik heb dit consequent proberen te doen gedurende meer dan 30 jaar en zal daarmee doorgaan zolang God mij kracht geeft. Mijn verlangen is naar een opleving van dergelijke idealen.
Of het nu de The Banner of Truth Trust, Carey-projecten, Grace Baptists, de Westminster Conference, de Evangelical Movement of Wales of Evangelical Press betreft, als zij sympathiek staan ten opzichte van het puritanisme, geef ik hun mijn steun. Ik woon de conferenties bij van deze organisaties - in Leicester, Swanwick, London, Bala en Aberystwyth. Ik ben geabonneerd op hun tijdschriften en beveel ze aan in de gemeente. Onze gemeente is lid geworden van de BEC (British Evangelical Council) en de Associating Evangelical Churches of Wales en woont ook de Grace Baptist Assembly bij. Ik breng in mijn gemeente verslag uit van zulke conferenties. Hoewel we aan de westkust van Wales wonen, voelen we ons verbonden met een beweging die dit soort geloofsbeleving, eredienst en evangelisatie wil bevorderen overal op de Britse eilanden. We zijn bekend met gelijkgezinde kerken waarmee we nauw samenwerken. We zouden er graag nog meer van willen zien.
Door Gods genade ben ik in staat gesteld een reeks van contacten en bedieningen te onderhouden. Dit gaat breed, hoewel niet zo diep als het zou moeten (ds. Thomas noemt vervolgens allerlei activiteiten die hij heeft mogen ontplooien voor verschillende organisaties van zowel Presbyterianen als Baptisten; deze zijn weggelaten omdat de namen de Nederlandse lezer niet veel zeggen - CGvK). Dit alles kwam voort uit een fundamentele toewijding aan het puritanisme.
Presbyterianen die zich houden aan de ‘Westminster Confession', Congregationalisten die de ‘Savoy Confession' accepteren en Baptisten die de confessie van 1689 aanvaarden, hebben alle een brede basis van overeenstemming, niet alleen wat betreft de eredienst, evangelisatie en pastoraat, maar ook als het gaat over God zelf. Dus kunnen zij dit alles als fundament aanvaarden voor wat zij samen doen. Wat geeft dit een eenheid voor verdere samenwerking, onderzoek en zending. Hoeveel geweldiger zou het zijn als er meer puritanisme aanwezig was!
Het werk van de puriteinen is voor ons, aan het eind van de twintigste eeuw, nog steeds van groot belang. Ook in Groot-Brittannië, de bakermat van het puritanisme, zijn mensen te vinden die hen hoog in het vaandel hebben staan. We nemen een bijdrage over van ds. Geoffrey Thomas die de actualiteit van het puritanisme bevestigt. Geoff Thomas is al meer dan 25 jaar predikant van de Alfred Place Baptist Church in Aberystwyth in West-Wales. Hij is mederedacteur van het Banner of Truth Magazine en Evangelical Times en is een veelgevraagd spreker.Onderstaand artikel is verschenen in Grace van aug./sept. 1998 en vertaald door C.G. van Kralingen.
Puritanisme
Eén van de grootste behoeften van onze tijd is een opleving van het puritanisme. Wat zou dit een krachtig middel tot eenheid en zegen kunnen zijn! Toen ik mijn bediening als predikant begon, was het mijn doel om een gemeente te vestigen die de gehele raad Gods zou liefhebben en de troost en kracht daarvan met vreugde zou ervaren. Dat zou ons ertoe leiden om iedere groepering die ook het puritanisme en een praktisch calvinisme onderschrijft, te steunen naar ons beste inzicht en in de weg van Gods voorzienigheid. We geloofden dat er slechts sprake zou kunnen zijn van reformatie als er een dergelijke levendige theologie zou zijn. De verhoudingsgewijze zeldzaamheid daarvan nu na 33 jaar is als een barometer die de blijvende zwakte van het Britse christendom aangeeft.
Definities
Om vast te stellen wat ik onder puritanisme versta, moet ik teruggaan in de tijd. We kunnen ons niet onttrekken aan de betekenis van de geschiedenis en van de lessen die we hebben geleerd. Ik zou willen beginnen met de grote ‘sola's' van de Reformatie:
Behoud door genade alleen, door het geloof alleen, in Christus alleen, uit de Schriften alleen en tot eer van God alleen
Dit werkelijk te bevatten heeft enorme gevolgen.
Of neem nu de bekende drie hoofdmotieven in de bijbelse openbaring:
Schepping, val en verlossing
De schepping van de wereld en van de mens in de eerste twee hoofdstukken van Genesis en de val van de mens in hoofdstuk drie zijn essentiële historische gebeurtenissen die de achtergrond vormen van de geschiedenis van de verlossing in het vervolg van de bijbel. De theologie van de Reformatie ontwikkelde zich verder en kreeg een pastoraal en evangelistisch focus toen het verrijkt werd door de puriteinen in de daarop volgende eeuw.
Dan zijn er ook nog de vijf hoofdpunten van het calvinisme, een samenvatting van de cruciale thema's van het evangelie:
De totale verdorvenheid van de mens, Gods onvoorwaardelijke verkiezing, een verzoening die zich beperkt tot de redding van het enorme aantal mensen die samen het volk van God zijn, Gods onweerstaanbare genade die degenen redt die Hij zou verlossen en de volharding van die mensen
Maar er was nog veel meer dan alleen deze leerstellingen. Ik denk aan de totaalvisie op het leven als christen, omdat God van alles in het puritanisme het middelpunt is. Dit doordrong het denken van die predikers: het visioen van God dat Jesaja kreeg in hoofdstuk 6 en deze Heere die spreekt in hoofdstuk 40. Als iets van deze heilige, machtige God ervaren wordt, dwingt het de mensen uit te roepen: "Zie uw God!". Mannen door God geroepen om Zijn dienaren te zijn, hebben hier iets van gezien.
Zulke mannen prediken de wet van God tot hun hoorders om hen te laten ontdekken dat zij zondaren zijn, die barmhartigheid nodig hebben. Tegelijkertijd met de wet verkondigen zij de oneindigheid van de liefde van Christus om christenen te motiveren om Zijn geboden te houden.
De puriteinen presenteren heel de Christus aan heel de mens:
Hij is profeet, priester en koning. De puriteinen scheiden deze ambten niet, zodat het belang van het belijden een discipel van de Heere te zijn, duidelijk is, en de mens de kosten ervan kan inschatten
Andere typische kenmerken van het puritanisme zijn:
Een krachtige oproep tot bekering.
De zegeningen van een geloofszekerheid, die op de proef is gesteld. Deze geloofszekerheid wordt gesterkt door de beloften van God, die door het werk van de Heilige Geest tot een realiteit worden.
De kenmerken van een geheel veranderd leven en het innerlijk getuigenis van de Heilige Geest.
God, die zijn kinderen bewaart, wat openbaar wordt in hun volharding in geheiligde en liefdevolle gehoorzaamheid.
Er is ook eerbied, verootmoediging en godvrezendheid in de puriteinse eredienst waarvan de prediking de climax vormt. Hun lofzangen reflecteren een theologie die alle eer aan God geeft en niet aan menselijke organisatie.
Het puritanisme legt consequent de nadruk op het bovennatuurlijke, vooral op het punt van het handelen van God met de ziel van de mens. Er is sprake van een directe confrontatie: de ziel die van alle beschutting ontdaan is, ontmoet de levende God; en een diep ontzag dringt door tot alles wat in de kerk wordt gezegd en gedaan. We worden gefascineerd door een dergelijk werk van genade.
Het cruciale punt in het conflict met Rome was en blijft het Woord ‘alleen'. Rome gelooft in redding door genade en aanvaardt de apostolische geloofsbelijdenis, maar in de visie van Rome komt de genade tot ons door middel van de instrumenten van haar vele sacramenten. Het puritanisme gaat een andere weg dan Rome en dan het Lutheranisme en Anglicanisme. Het is totaal gericht op de bovengenoemde ‘sola's'. Dat is de reden waarom we geloven in de speciale roeping en de gave van de prediker en in de eenvoud van de eredienst. Daarom verwerpen we alle pragmatische vormen van evangelisatie. Dat is ook waarom veel moderne liederen en het gebruik van toneelgroepen een goed verstaan van genade juist verhinderen. De implicaties van een puriteinse visie op het christelijk leven en op de verzamelde gemeente zijn enorm.
Onderdeel van een beweging
Ik geloof dat deze overtuigingen het gehele spectrum van het bijbels christendom omvatten. De ambities van een jonge prediker om te leven uit deze overtuiging zijn en blijven een nobel streven: je leven te gebruiken om te werken aan een herontwaken van een ‘bevindelijk' calvinisme. Ik heb dit consequent proberen te doen gedurende meer dan 30 jaar en zal daarmee doorgaan zolang God mij kracht geeft. Mijn verlangen is naar een opleving van dergelijke idealen.
Of het nu de The Banner of Truth Trust, Carey-projecten, Grace Baptists, de Westminster Conference, de Evangelical Movement of Wales of Evangelical Press betreft, als zij sympathiek staan ten opzichte van het puritanisme, geef ik hun mijn steun. Ik woon de conferenties bij van deze organisaties - in Leicester, Swanwick, London, Bala en Aberystwyth. Ik ben geabonneerd op hun tijdschriften en beveel ze aan in de gemeente. Onze gemeente is lid geworden van de BEC (British Evangelical Council) en de Associating Evangelical Churches of Wales en woont ook de Grace Baptist Assembly bij. Ik breng in mijn gemeente verslag uit van zulke conferenties. Hoewel we aan de westkust van Wales wonen, voelen we ons verbonden met een beweging die dit soort geloofsbeleving, eredienst en evangelisatie wil bevorderen overal op de Britse eilanden. We zijn bekend met gelijkgezinde kerken waarmee we nauw samenwerken. We zouden er graag nog meer van willen zien.
Door Gods genade ben ik in staat gesteld een reeks van contacten en bedieningen te onderhouden. Dit gaat breed, hoewel niet zo diep als het zou moeten (ds. Thomas noemt vervolgens allerlei activiteiten die hij heeft mogen ontplooien voor verschillende organisaties van zowel Presbyterianen als Baptisten; deze zijn weggelaten omdat de namen de Nederlandse lezer niet veel zeggen - CGvK). Dit alles kwam voort uit een fundamentele toewijding aan het puritanisme.
Presbyterianen die zich houden aan de ‘Westminster Confession', Congregationalisten die de ‘Savoy Confession' accepteren en Baptisten die de confessie van 1689 aanvaarden, hebben alle een brede basis van overeenstemming, niet alleen wat betreft de eredienst, evangelisatie en pastoraat, maar ook als het gaat over God zelf. Dus kunnen zij dit alles als fundament aanvaarden voor wat zij samen doen. Wat geeft dit een eenheid voor verdere samenwerking, onderzoek en zending. Hoeveel geweldiger zou het zijn als er meer puritanisme aanwezig was!
© 2003 George Whitefield Stichting.